گردگیر

گردگیرها (که به بوت‌ های گرد و غبار هم معروف هستند) یکی از قطعات پرمصرف و کاربردی در عرصه صنعت، به‌ویژه صنعت خودرو و سیستم‌های مختلف صنعتی به شمار می‌روند.

وظیفه گردگیر های لاستیکی چیست؟

گردگیرها عملکردی یک‌طرفه دارند و وظیفه‌ی اصلی آن‌ها ممانعت از ورود آلودگی، گردوغبار و آب و یا هر شی دیگر از محیط خارج به داخل یک مجموعه مکانیکی است. اما در بعضی از موارد برای آب‌بندی محیط‌ها، حمل مایعات، مواد آبکی و گازها، اتصال مکانیکی و تماس الکتریکی هم به کار می‌روند.

مزیت استفاده از گردگیر لاستیکی

باعث افزایش عمر کاری و کاهش استهلاک مکانیسم‌های انتقال نیرو، جک‌ها و سایر سیستم‌های مکانیکی که نیاز به آب‌بند یا سیل ثابت دارند می‌شود. گردگیرها از طریق قالب‌گیری‌های تزریقی، فشاری و یا انتقالی تولید می‌شوند و عمدتاً به شکل لوله‌های استوانه‌ای یا مخروط‌هایی با چین و پیچش‌های حلقوی شکل هستند.

گردگیرها و بوت‌های لاستیکی گردوغبار (که به‌عنوان درزهای انبساط نیز شناخته می‌شوند) نوعی از آب‌بندها و سیل‌های لاستیکی هستند که با ساختار طراحی شده و مهندسی خود از ورود گردوغبار، رطوبت و هر عامل خارجی به داخل قطعات مکانیکی و تجهیزات ارتعاشی جلوگیری کرده و یک عنصر بسیار مهم در صنعت خودرو به ویژه سیستم فرمان خودروها به حساب می‌آیند. این قطعات بیشتر برای محافظت، آب‌بندی و افزایش عمر خدماتی قطعات مختلف خودرو مانند پیچ سرب‌ها، اسپیندل، شفت‌ها، راهنماها، پیستون‌ها، سیلندرها و موارد دیگر از گرد و غبار و سایر ذرات خارجی استفاده می‌شوند.

گردگیر لاستیکی چه ویژگی هایی دارد؟

گردگیرها‌ی لاستیکی قطعاتی بادوام و انعطاف‌پذیر به شکل لوله‌های استوانه‌ای یا مخروطی شکل با پیچش‌های حلقوی هستند که به دلیل این پیچش‌های حلقوی به راحتی قابل فشرده‌سازی و کشش می‌باشند. گردگیرهای لاستیکی از طراحی پیچیده‌ای برخوردار بوده و در انواع مختلفی از اشکال، اندازه، ساخت و پارچه یا لاستیک روکش شده با الاستومر در دسترس هستند تا متناسب با نیازهای کاربردی خاص باشند. این گردگیرها معمولاً به عنوان روکش قسمت‌هایی که به حفاظت در برابر گردوغبار احتیاج دارند، استفاده می‌شوند و از انواع انعطاف پذیر بوده و از خواص کوسنینگ خوبی برخوردارند.

جنس گردگیر های لاستیکی

جنس گردگیرها بسته به شرایط محیطی و نوع کاربرد تغییر می‌کند، اما اغلب از جنس لاستیک، پلاستیک، انواع برزنت و مواد نسوز و یا ترموپلاستیک الاستومر (TPE) هستند. گردگیرهای لاستیکی با انواع متریال گوناگون به ویژه لاستیک یا پارچه‌های روکش داده شده با الاستومر جهت مصارف مختلف قابل تولید هستند که نوع جنس آن با توجه به شرایط محیطی و نحوه نیرو اعمال شده به گردگیر مشخص می‌گردد.

در زیر به تعدادی از الاستومر‌های مورداستفاده در گردگیر‌های لاستیکی و نوع کاربرد آن‎‌ها به طور خلاصه اشاره می‌شود:

متریال NR (طبیعی و کائوچوی): ضدسایش، ضدفشار، ضدخستگی دینامیکی، ضداسید
متریال NBR (نیتریل): ضدحرارت، ضدروغن
متریال SILICONE (سیلیکون): ضدحرارت و دما، ضدروغن، استحکام کششی خوب، قابل کاربرد در صنایع بهداشتی، پزشکی و موادغذایی
متریال NR+PBR (پلی بوتادین+ لاستیک طبیعی یا کائوچوی): ضدسایش، ضد ترک‌زایی، ضد هوازدگی
متریال EPDM (اتیلن پروپیلن دی ان مونومر): ضداسید و مقاوم در برابر اوزون، نور خورشید و آب شور دریا، عایق الکتریکی قوی

متریال VAITON (وایتون): ضدسایش، ضدروغن، ضدحرارت و مقاوم در برابر عوامل شیمیایی
متریال KALREZ (کالرز): ضددما و حرارت، ضد سایش، مقاوم در برابر عوامل شیمیایی، استحکام کششی بالا
متریال PTFE (پلی تترا فلوئورو اتیلن): دارای کمترین ضریب اصطکاک، ضدسایش، ضدخوردگی، استحکام ضربه‌ای و کششی بالا، مقاوم در برابر اسید و مواد قلیایی.
متریال PU (پلی اورتان): خاصیت ارتجاعی بالا، مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش و نور خورشید
و …

که در بین این موارد سه متریال زیر بیش‌ترین کاربرد را در گردگیرهای لاستیکی دارند: