لاستیک شیرپروانه ای چیست؟

لاستیک شیرپروانه ای یک قطعه صنعتی است که با قطع، وصل، انحراف یا انسداد بخشی از مجراهای عبوری، جریان سیالات گوناگون را کنترل، هدایت و تنظیم می‌کند.

در یک ولو باز، سیال از سمت فشار بالاتر به سمت فشار پایین‌تر در یک جهت، حرکت می‌کند.بنابراین ولوها در جاهایی که اختلاف فشار برای سیالات وجود داشته باشد، کاربرد دارند.

همچنین باید ولویی انتخاب شود که توان مقاومت در برابر خوردگی، ساییدگی و سایر مواردی که در اثر برخورد با سیال به وجود می‌آید را داشته باشد. لاستیک شیر پروانه ای یا لاینر شیر پروانه‌ای که جز زیر مجموعه لاستیک ولوها طبقه‌بندی کردیم، یک لاینر و غشاء لاستیکی است که با توجه به شرایط کاری مختلف، از انواع متفاوتی از الاستومرها ساخته می‌شود.

مزایای لاستیک شیرپروانه ای

لاستیک شیرپروانه ای به گونه‌ای است که در برابر تمام سیالات کاربرد داشته و برای کار در فشار بالا طراحی شده است؛ همچنین این قابلیت را دارد تا دمای 150 درجه سانتی‌گراد را تحمل کند.

از دیگر مزایای آن می‌توان به وزن سبک، سرعت عملکرد، هزینه نگهداری پایین، افت فشار و گشتاور پایین اشاره کرد. این قطعه در تمام حالت‌های افقی،عمودی و مایل قابلیت نصب دارد.

شیرهای پروانه ای در کارخانه‌های صنعتی، نیروگاه‌ها، تاسیسات دریایی، پالایشگاه‌ها، صنایع پتروشیمی، آب و فاضلاب، صنایع غذایی و صنایع نفت و گاز کاربرد بسیاری دارند.

انواع شیرهای صنعتی

شیرهای صنعتی از نظر شکل و نحوه کنترل و تنظیم جریان سیالات به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:

• شیر توپی (Ball valve)
• شیر کروی (Globe valve)
• شیر دروازه‌ای یا کشوئی (Gate Valve)
• شیر سماوری (Plug valves)
• شیر پروانه ای (Butterfly Valve)
• شیر یک‌طرفه (Check Valve)
• شیر دیافراگمی (Diaphragm Valve)
• شیر سوزنی (Needle Valve)
• شیر قطع خودکار جریان (Excess flow valve)
• شیر اطمینان (safety valve)
• شیر کنترل دما (Thermostatic Valve)
• شیر کاهنده فشار (Regulator valve)

کاربردهای لاستیک شیرپروانه ای

لاستیک شیر پروانه ای به عنوان آ‌ب‌‌بند و عایق، از ورود و نشت هرگونه سیالاتی جلوگیری می‌کند و از خوردگی و سایش شیر در هنگامی که دیسک و سیت در تماس با سیال هستند، جلوگیری می‌کند.

بسیار اهمیت دارد که طراحی و ساخت ‌آن با دقت و مهارت بالایی انجام شود.

مزایای شیر لاستیک پروانه ای

شیر لاستیک پروانه ای موجب افزایش عمر شیرهای پروانه‌ای شده و مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی از خود نشان می‌دهند.

علاوه بر امکان نصب در دو جهت جریان، نصب و نگهداری آن‌ها آسان بوده و قابلیت تنظیم و تعویض نیز دارند. از دیگر مزایای این قطعه می‌توان به حفاظت از قسمت‌های داخلی و خارجی شیر در برابر نشتی، سایش و خوردگی اشاره کرد.

سیت ولو پروانه‌ای چیست؟

تمامی شیرها یا ولوهای پروانه‌ای به صورت یکسان قابلیت آب‌بندی و جلوگیری از نشت شیر را ندارند و به طور کلی از نظر آب‌بندی و میزان نشتی به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• شیرهای نشتی‌دار
• شیرهای با نشتی کم
• شیرهای کاملا عایق و بدون نشتی

همچنین دو نوع سیت برای جلوگیری از نشتی شیرهای پروانه‌ای وجود دارد:

• سافت سیت یا در سافت سیت که از متریال‌های نرم و منعطف مثل الاستومرهای لاستیکی تولید می‌شوند.
• هنگامی که سیالات خاصیت خورندگی لاستیک داشته باشند، از تفلون برای ساخت سیت استفاده می‌شود که آب‌بندی با آن هیچ‌گونه نشتی به همراه نخواهد داشت.

جنس لاستیک ولو

لاینر شیر پروانه‎ای از جنس الاستومرهای طبیعی یا مصنوعی ساخته شده است که به همراه یک سیت لاستیکی و یک رینگ U شکل برای عایق‌بندی و عدم نشت شیرهای پروانه‌ای و جلوگیری از سایش و خوردگی آن‌ها در مجاورت با سیالات استفاده می‌شود. با توجه به جنس، دما و فشار، میزان نفوذ پذیری و خواص خورندگی و سایش سیال، این الاستومرها از جنس‌های مختلفی ساخته می‌شوند.

الاستومر EPDM

این الاستومر به عنوان رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین الاستومر در شیر‌های پروانه‌ای شناخته می‌شود که عموماً مشکی رنگ هستند و در مقابل اسیدها و بازهای ضعیف، آب شور، اوزون، سایش و پارگی از مقاومت قابل قبولی دارند؛ اما در برابر سیالاتی مانند روغن‌های معدنی و سیالات نفتی، هیدروکربن‌ها، الکل‌ها، اسیدها و بازهای قوی و هوای فشرده استفاده از آن توصیه نمی‌شود. تحمل دمایی این الاستومر از ۲۵- تا ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد تخمین زده می‌شود.

الاستومر نیتریل NBR

الاستومر نیتریل یا NBR بعد از الاستومر EPDM کاربردی‌ترین الاستومر در ولوهای پروانه‌ای بوده و رنگ آن مشکی یا سفید است. این الاستومر از مقاومت بالایی در برابر سیالاتی چون آب، انواع روغن‌ها، ‌حلال‌های شیمیایی، اسیدهای چرب، سیال‌های هیدرولیکی، سایش و خوردگی برخوردار بوده و توان کششی و فشاری بالایی دارد. تحمل دمایی این الاستومر تا ۸۰ درجه سانتی‌گراد است.

الاستومر سیلیکونی

الاستومر سیلیکونی دارای خواص ضدروغن و ضدحرارت بوده و در شیر‌های پروانه‌ای و دماهای بالای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد از آن استفاده می‌شود. بیشترین کارایی آن در صنایع غذایی، بهداشتی و دارویی است.

الاستومر وایتون

الاستومر وایتون که با نام‌های FKM یا FPM نیز شناخته می‌شود از خانواده فلوئوروکربن‌هاست. این الاستومر در برابر سیالاتی همچون سیالات نفتی، روغن‌های پتروشیمی، محلول‎های سدیم‌دار، سیالات معدنی و کلر بسیار مقاوم بوده اما هرگز نباید در مجاورت بخار یا آب داغ قرار بگیرد. تحمل دمای این الاستومر تا ۱۶۰ درجه سانتی‌گراد است.

الاستومر PTFE

از این الاستومر در جاهایی استفاده می‌شود که شدت خورندگی سیالات اجازه استفاده از سایر الاستومرها را نمی‌دهد. قابلیت تحمل دمای آن تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد بوده و برای سیال‌هایی با خورندگی بالا مانند اسیدها بسیار مناسب است.همچنین مقاومت بسیار بالایی در برابر سیالات معدنی، محلول‌های سدیم‌دار، کلرها، سیالات شیمیایی خورنده و هیدروکربن‌های کلردار دارد. همچنین این الاستومر در بازار با نام‌های تجاری kep و vistalon شناخته می‌شود.

لاستیک شیرپروانه ای

از لاستیک آب‌بندی شیر پروانه‌ای، در میان بدنه و دیسک برای آب‌بندی کردن شیر و جلوگیری از سایش در زمان باز و بسته شدن آن، استفاده می‌شود. جنس آن معمولا از الاستومر EPDM بوده و مقاومت بالایی در برابر اسیدها و سایش دارد؛ اما لاستیک‌های آب‌بندی از جنس سیلیکون، NBR، NR و سایر موارد مشابه نیز در بازار وجود دارد.

جمع‌بندی

شیر پروانه‌ای به عنوان یک ولو، از ساده ‎ترین شیرهای صنعتی محسوب شده و کاربرد آن در تنظیم جریان سیالات می‌باشد. لاستیک شیر پروانه ای به عنوان عایق و آ‌ب‌‌بند عمل کرده و از ورود و نشت سیالات جلوگیری می‌کند تا در زمان تماس دیسک و سیت با سیال، مانع از خوردگی و سایش شیر شود. با توجه به شرایط کاری مختلف این لاستیک از جنس‌های مختلفی تولید شده و هرکدام کارایی منحصر به فردی دارند.

شرکت اندیشه داران صنعت با بیش از بیست سال سابقه کاری ارائه دهنده انواع لاستیک های شیر پروانه ای می باشد.جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاورین ما تماس حاصل فرمایید.